Τι λένε επίσημες συστάσεις σχετικά με τον θηλασμό, τη συνιστώμενη ηλικία εισαγωγής στερεών τροφών και την ηλικία αποθηλασμού;
Σε αυτό το άρθρο, έχουμε μαζέψει τις συστάσεις επίσημων φορέων, επιστημονικών οργανώσεων, οργανώσεων επαγγελματιών υγείας και υπουργείων χωρών. Ο θηλασμός συστήνεται παγκοσμίως και τα ποσοστά θηλασμού είναι δυστυχώς ακόμη αρκετά χαμηλά σε όλες τις χώρες του κόσμου.
Ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας αναφέρει ότι αν το 50% του πληθυσμού της γης θήλαζε, τότε θα μπορούσαν να αποφευχθούν εκατομμύρια θάνατοι κάθε χρόνο. Οι συστάσεις του ΠΟΥ σχετικά με το θηλασμό είναι να θηλάζουν τα βρέφη αποκλειστικά μέχρι τους 6 μήνες, εισαγωγή στερεών τροφών στους 6 μήνες και συνέχιση του θηλασμού μέχρι τα 2 έτη και για όσο επιθυμεί η μητέρα και το παιδί.
Παρόλα αυτά, σύμφωνα με αφιέρωμα του έγκριτου ιατρικού περιοδικού the Lancet το 2016, καμία χώρα στον κόσμο δεν ακολουθεί το σύνολο των συστάσεων του ΠΟΥ στο θηλασμό. Μάλιστα, πολλά από τα ανεπτυγμένα κράτη της Δύσης, δεν καταγράφουν στατιστικά σχετικά με τις πρακτικές θηλασμού που ακολουθούνται από τις μητέρες, δείχνοντας πόσο λίγο εκτιμάται ο θηλασμός σε αυτά τα κράτη.
Ισχύουν αυτές οι συστάσεις και για τα δυτικά κράτη, όπως ή Ελλάδα;
Πολλοί, δυστυχώς ανάμεσα τους και κάποιοι ειδικοί, διατείνονται ότι οι συστάσεις του παγκόσμιου οργανισμού υγείας αφορούν μόνο χώρες που βρίσκονται υπό ανάπτυξη λόγω των δυνατών προβλημάτων πρόσβασης σε ασφαλή, υγιεινά τρόφιμα και πόσιμο νερό. Πράγματι, σε αυτές τις χώρες, ο θηλασμός είναι καθοριστικής σημασίας για την επιβίωση των βρεφών και μικρών παιδιών.
Και στη Δύση όμως, ο θηλασμός συμβάλλει στην υγεία των βρεφών και μικρών παιδιών και τα προστατεύει από πολλά μακροχρόνια νοσήματα ακόμη και δεκαετίες αργότερα. Το ίδιο και για τη μητέρα, η προστασία του θηλασμού από την εμφάνιση μεταβολικών νοσημάτων, διαβήτη τύπου 2, οστεοπόρωση και διάφορα είδη ορμονοεξαρτώμενων καρκίνων που της παρέχει ο θηλασμός, κάνουν τον θηλασμό εξίσου σημαντικό για τη δική της υγεία.
Γι’ αυτούς τους λόγους, ο ΠΟΥ δεν κάνει διαχωρισμό στις συστάσεις του μεταξύ σε συστάσεις που απευθύνονται σε ανεπτυγμένες και σε συστάσεις για χώρες υπό ανάπτυξη σχετικά με το θηλασμό, ενώ σε άλλα θέματα δημόσιας υγείας μπορεί να υπάρχουν τέτοιοι διαχωρισμοί. Η UNICEF στην έκθεση της με τίτλο “Breastfeeding, A Mother’s Gift, for Every Child” το 2018, αναφέρει πως στις ανεπτυγμένες χώρες το 1/5 (21%) των παιδιών δε θηλάζει ποτέ στη ζωή του. Οι μητέρες που δε θηλάζουν σε αυτά τα κράτη προέρχονται συνήθως από τα χαμηλότερα κοινωνικο-οικονομικά στρώματα, πράγμα που αναδεικνύει πως αυτές οι ήδη κοινωνικά ευάλωτες ομάδες, δεν έχουν την υποστήριξη που χρειάζονται στο θηλασμό.
Πέρα από τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας όμως, άλλοι επιστημονικοί φορείς αλλά και κράτη χώρων έχουν επίσης δικές τους συστάσεις εναρμονισμένες με τα ωφέλη και τα ρίσκα για τη δημόσια υγεία των πολιτών τους. Σε αυτό το άρθρο έχουμε συμπεριλάβει κάποιες από τις συστάσεις. Έχουμε εστιάσει σε συστάσεις που δίνονται σε δυτικά κράτη για τους λόγους που αναφέραμε. Η λίστα αυτή δεν περιλαμβάνει όλους τους επιστημονικούς ή άλλους φορές αλλά ανανεώνεται συνεχώς ώστε να είναι επίκαιρη και να προστίθενται πληροφορίες καθώς δημοσιεύονται.
Φορέας – Επιστημονική οργάνωση | Συνιστώμενη ηλικία εισαγωγής στερεών τροφών | Ηλικία μέχρι την οποία συστήνεται ο θηλασμός | Πηγή (ο σύνδεσμος ανοίγει σε νέο παράθυρο) |
---|---|---|---|
Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), 2021 | Στους 6 μήνες | Μέχρι τα 2 έτη και για όσο επιθυμεί η μητέρα και το παιδί | [1] |
UNICEF, έκθεση Breastfeeding A Mother’s Gift, for Every Child, 2018 | Στους 6 μήνες | Μέχρι τα 2 έτη και για όσο επιθυμεί η μητέρα και το παιδί | [2] |
Academy of Breastfeeding Medicine Position Statement: Ο θηλασμός ως βασικό ανθρώπινο δικαίωμα, 2022 | Στους 6 μήνες | Τουλάχιστον μέχρι τα 2 έτη | [3] |
American Academy of Pediatrics (AAP), 2022 | Περίπου στους 6 μήνες ζωής | Μέχρι τα 2 έτη ή περισσότερο, για όσο επιθυμεί η μητέρα και το παιδί | [4] |
Υπουργείο Υγείας της Ελλάδας, Συστάσεις εισαγωγής στερεών τροφών, 2018 | Στους 6 μήνες και όχι πριν τους 4 μήνες | Μέχρι τα 2 έτη και για όσο επιθυμεί η μητέρα και το παιδί | [5] |
Υπουργείο Υγείας Κύπρου, Εθνική Πολιτική για τον Μητρικό Θηλασμό στην Κύπρο 2020-2025 | Στους 6 μήνες | ως δύο (2) χρόνια ή/και περισσότερο ανάλογα με την επιθυμία μητέρας και παιδιού | [6] |
European Society of Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition (ESPHGAN), 2017 | Στους 6 μήνες (ως επιθυμητός στόχος) και όχι πριν τους 4 μήνες | Δεν αναφέρουν ελάχιστο χρόνο, όσο επιθυμεί η μητέρα και το παιδί | [7] |
NHS Αγγλίας, 2020 | Περίπου στους 6 μήνες | ως δύο (2) χρόνια ή/και περισσότερο | [8] |
Υπουργείο Υγείας Καναδά, 2021 | Στους 6 μήνες | ως δύο (2) χρόνια ή/και περισσότερο | [9] |
Υπουργείο Υγείας Αυστραλίας, Australian National Breastfeeding Strategy, 2019 | Στους 6 μήνες | ως δύο (2) χρόνια ή/και περισσότερο | [10] |
Ολλανδία, συστάσεις του κέντρου υγείας του παιδιού για επαγγελματίες υγείας και του Voedingscentrum, 2020 | Στους 6 μήνες και όχι πριν τους 4 μήνες | ως δύο (2) χρόνια, όσο περισσότερο, τόσο το καλύτερο | [20] |
Βασιλικό Κολλέγιο Μαιών, Royal College of Midwives (RCM), 2018 | Στους 6 μήνες | Μέχρι τα 2 έτη και για όσο επιθυμεί η μητέρα και το παιδί | [21] |
Διεθνής Συνομοσπονδία Μαιών (ICM), 2017 | Στους 6 μήνες | Μέχρι τα 2 έτη και για όσο επιθυμεί η μητέρα και το παιδί | [22] |
Αμερικάνικο Κολλέγιο Μαιευτήρων- Γυναικολόγων (ACOG), 2021 | Στους 6 μήνες | Μέχρι τον πρώτο χρόνο ζωής του παιδιού και όσο επιθυμεί η μητέρα και το παιδί | [23] |