Τα αντικρουόμενα συναισθήματα είναι κομμάτι της μητρότητας σε σημαντικό βαθμό, καθώς πολλές φορές υπάρχει σύγκρουση αναγκών ανάμεσα στη μαμά και το παιδί.
Η μετάβαση της γυναίκας από την ζωή χωρίς παιδιά στην νέα της ζωή όπου έχει να φροντίσει ένα μικρό πλάσμα απόλυτα εξαρτώμενο από εκείνη, μπορεί να φέρει πολλές συναισθηματικές αναταράξεις και βιώνεται με διαφορετικό τρόπο από την καθεμιά μας. Συνηθίζεται να περιγράφονται σχεδόν αποκλειστικά τα θετικά συναισθήματα που σηματοδοτούν αυτή τη νέα σελίδα στη ζωή της γυναίκας, παρόλα αυτά, είναι απολύτως αναμενόμενο και φυσιολογικό να βιώνει μεγάλο εύρος αντικρουόμενων συναισθημάτων, όπως ευτυχία, θλίψη, αγάπη, φόβο, αίσθημα πληρότητας και παράλληλα αίσθημα απώλειας και πένθους για την πρότερη ζωή της. Αυτή η μετάβαση και οι αλλαγές που την συνοδεύουν, αναφέρεται με τον όρο μητρηβεία (εφηβεία της μητρότητας, με αντίστοιχης έντασης και εύρους συναισθημάτων που επηρεάζονται και από τις ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα σε αυτές τις περιόδους).
Στο παρακάτω βίντεο η Alexandra Sacks, Ψυχίατρος Αναπαραγωγής μιλάει για την μητρηβεία
Τα αντικρουόμενα συναισθήματα, λοιπόν, που συνοδεύουν την μητρότητα μπορεί να πάρουν μεγάλες διαστάσεις για πολλές δυάδες την περίοδο του θηλασμού/αποθηλασμού. Ο θηλασμός είναι μια συνθήκη που προϋποθέτει συναίνεση και από τα δύο μέρη, ώστε να μακροημερεύσει και να είναι μια ευχάριστη διαδικασία τόσο για τη μαμά όσο και για το παιδί.
Συνήθως, μετά τις όποιες δυσκολίες του πρώτου καιρού, έρχεται η στιγμή που η μαμά απολαμβάνει το ταξίδι του θηλασμού και όλα κυλούν όμορφα.
Τι γίνεται όμως από εκεί και πέρα;
Είναι φυσιολογικό να απολαμβάνει τον θηλασμό ενώ κάποιες φορές την κουράζει;
Είναι φυσιολογικό να νιώθει ότι θέλει να αποθηλάσει και ταυτόχρονα να σκέφτεται ότι ο θηλασμός θα της λείψει;
Είναι φυσιολογικό να θέλει να πάρει το σώμα της πίσω και ταυτόχρονα να μην θέλει να το στερήσει από το μικρό της;
Είναι φυσιολογικό να αναγνωρίζει τα οφέλη του θηλασμού και ταυτόχρονα να έρχονται στιγμές που αναρωτιέται αν ήταν η σωστή επολογή για τις συνθήκες της δικής της ζωής;
Η απάντηση σε αυτές τις ερωτήσεις είναι: Ναι!
Αυτό το συναισθηματικό roller-coaster είναι μια διαδικασία που περνάνε οι περισσότερες μαμάδες και δεν αφορά μόνο τον θηλασμό αλλά την μητρότητα συνολικά. Αντί να καταπιέσουμε ή να λογοκρίνουμε τα συναισθήματα αυτά, ας τα αγκαλιάσουμε.
Ο θηλασμός δεν είναι κάτι ιερό ή μαγικό, έχει δύσκολες και εύκολες στιγμές, όπως και κάθε μέρα της ζωής μας ως μαμάδες. Μέσα από την αποδοχή όλου του φάσματος των συναισθημάτων μας, θα γνωρίσουμε τον εαυτό μας και αυτό θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε αν τελικά χρειάζεται να κάνουμε αλλαγές και να πάρουμε αποφάσεις σχετικά με τον θηλασμό ή άλλες συνθήκες της γονεϊκότητας.
Πως επηρεάζουν τα συναισθήματα της μαμάς την διαδικασία του αποθηλασμού;
Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια που συναντάει η μαμά στην διαδικασία του αποθηλασμού, είναι όταν τα αντικρουόμενα συναισθήματα που νιώθει, παίρνουν τέτοιες διαστάσεις που την δυσκολεύουν να ξεκαθαρίσει μέσα της τι πραγματικά θέλει να κάνει.
Από τη μια προσπαθεί να βάλει κάποια όρια, ενώ από την άλλη τα παίρνει πίσω και νιώθει ενοχές. Σκέφτεται ότι ο αποθηλασμός μπορεί να τραυματίσει το παιδί ή να πλήξει την μεταξύ τους σχέση, και διστάζει να προχωρήσει σταθερά, ενώ ταυτόχρονα της βγαίνει ένταση και ξεσπά. Αυτό, τις περισσότερες φορές φέρνει αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που προσδοκά και δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο που εντείνει την προσκόλληση του παιδιού και κατ’ επέκταση την δική της δυσφορία.
Πως μπορούμε να χωρέσουμε αυτά τα συναισθήματα στον αποθηλασμό;
- Το πρώτο και σημαντικότερο βήμα είναι να ακούμε τον εαυτό μας, την εσωτερική φωνή μας, τις ανάγκες μας, τα όρια μας. Μέσα μας ξέρουμε μέχρι που είμαστε καλά σε μια συνθήκη. Δεν είναι ρεαλιστικό να κυνηγάμε ένα άπιαστο ιδανικό, αν αυτό δεν ταιριάζει τελικά στην ιδιοσυγκρασία και τις συνθήκες της δική μας ζωής. Ακόμη και υπέρβαση να κάνουμε για ένα διάστημα, κανείς δεν μπορεί να ζει καθ’ υπέρβαση για πάντα.
- Το δεύτερο βήμα, είναι η αναγνώριση και αποδοχή των φυσιολογικών αναγκών του παιδιού με βάση το αναπτυξιακό στάδιο που περνάει. Ανεξάρτητα από το αν εμείς δυσκολευόμαστε να ανταποκριθούμε στη ζήτηση για θηλασμό, οι συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού που εκφράζονται μέσω αυτού, παραμένουν, συνεπώς πρέπει να τις αποδεχτούμε και να είμαστε σε θέση να στηρίξουμε το παιδί με άλλους τρόπους ή να δώσουμε λίγο παραπάνω χρόνο συνειδητά, και να προσπαθήσουμε για αποθηλασμό σε επόμενο διάστημα.
- Το τρίτο βήμα, είναι η στοχευόμενη προσέγγιση, δεν παλεύουμε να κάνουμε υπομονή όλη μέρα για να ξεσπάσουμε σε μια δύσκολη στιγμή, δεν κάνουμε βεβιασμένες κινήσεις, δεν αρνούμαστε τη μια στιγμή ενώ δίνουμε την επόμενη γιατί δεν μπορούμε να διαχειριστούμε την αντίδραση του παιδιού. Πριν φτάσουμε να ξεπεράσουμε τα όρια μας, παίρνουμε λίγο χρόνο, παρατηρούμε το παιδί, βάζουμε πλάνο διαχείρισης των θηλασμών και προχωράμε με ένα βήμα τη φορά.
Πολλές μαμάδες αναφέρουν ότι όταν το πήραν εκείνες απόφαση, ο αποθηλασμός κύλησε πιο εύκολα. Αυτό δεν σημαίνει ότι αποθήλασαν χωρίς να λάβουν υπόψη τις ανάγκες του παιδιού, απλώς ξεκαθάρισαν μέσα τους τι πραγματικά θέλουν, το επικοινώνησαν στο παιδί, και έτσι ανταποκρίθηκε καλύτερα.
Και όταν φτάσουμε στο τέλος του ταξιδιού τι συναισθήματα είναι αναμενόμενα;
Πολλές μαμάδες νιώθουν χαρά, ανακούφιση και μια αίσθηση απελευθέρωσης, παράλληλα όμως έχουν αισθήματα νοσταλγίας και λύπης που ένα κομμάτι της μητρότητας τελείωσε και δεν θα ξαναγυρίσει.
Ο αποθηλασμός σηματοδοτεί το πέρασμα σε μια νέα εποχή και όπως κάθε μετάβαση, χρειάζεται χρόνος να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα. Με εμπιστοσύνη στον εαυτό μας και στη σχέση μας με το παιδί μας, θα βρούμε μαζί τη νέα ισορροπία.