Η επικοινωνία είναι ίσως το πιο ισχυρό εργαλείο που διαθέτει μια μητέρα στον αποθηλασμό, αλλά παραμένει παραγκωνισμένο. Γιατί; Επειδή οι περισσότεροι επαγγελματίες υγείας που ασχολούνται με τον θηλασμό δεν έχουν εκπαιδευτεί στα όρια και την επικοινωνία με παιδιά νηπιακής και προσχολικής ηλικίας. Από την άλλη πλευρά, επαγγελματίες όπως ψυχολόγοι, παιδαγωγοί ή σύμβουλοι γονέων, ενώ έχουν εξειδίκευση στην επικοινωνία και τη θετική διαπαιδαγώγηση, συχνά δεν έχουν εκπαίδευση στον θηλασμό ή δεν μπορούν να αναλάβουν όλα τα κομμάτια του.
Στην κοινή μας δουλειά με την Έρρικα Κοκκόση, φέραμε αυτά τα δύο κομμάτια μαζί: τις μεθόδους αποθηλασμού που ξέρουμε ότι δουλεύουν γιατί έχουν βοηθήσει εκατοντάδες μητέρες και την ανάγκη για όρια και ουσιαστική επικοινωνία που είναι ένα κομμάτι του παζλ που πολλά σεμινάρια ή άρθρα αναφέρουν αλλά δεν εμβαθύνουν. Σύντομα ανακαλύψαμε ότι η αυθεντική επικοινωνία – είτε λεκτική είτε μη λεκτική – μπορεί να βοηθήσει το παιδί να κατανοήσει τι συμβαίνει, να μειώσει τα αιτήματα θηλασμού, αλλά και να απαλύνει τις τύψεις της μητέρας, χτίζοντας μια νέα, πιο ώριμη σχέση καθώς η δυάδα προχωρά στο επόμενο στάδιο.
Τα συχνότερα λάθη στην επικοινωνία
Πολλές μητέρες νιώθουν χαμένες όταν προσπαθούν να επικοινωνήσουν στον αποθηλασμό. Εδώ είναι μερικά από τα πιο συχνά λάθη που βλέπουμε στις αναρτήσεις μητέρων στην ομάδα Αποθηλάζω με αγάπη στο Facebook, τις συνεδρίες και τα σεμινάρια μας:
1) Πιστεύουμε ότι το παιδί δεν καταλαβαίνει
Πολλές μητέρες θεωρούν πως το μικρό παιδί τους δεν μπορεί να κατανοήσει τι λένε, επειδή δεν έχει αναπτύξει ακόμη πλήρως τη γλώσσα. Όμως, η αλήθεια είναι ότι ακόμη και τα μωρά αναγνωρίζουν πολύ περισσότερα από ό,τι νομίζουμε.
Ένα παιδί μπορεί να κατανοεί λέξεις, τον τόνο της φωνής και εκφράσεις προσώπου πολύ πριν μπορέσει να σχηματίσει προτάσεις. Στην ηλικία των 7-9 μηνών αναγνωρίζει ήδη το όνομά του, ενώ λίγο αργότερα κατανοεί απλές εντολές (“φέρε τα παπούτσια σου”) ή ερωτήσεις (“πού είναι η γάτα΄”). Όταν λέμε φράσεις όπως “κολλημένος στο στήθος,””τσακωμένη με τον ύπνο”, ή “δεν τρώει τίποτα”, το παιδί μας ακούει. Και αυτά που ακούει επηρεάζουν τη δική του εικόνα για τον εαυτό του και για τη σχέση του μαζί μας.
2) Ξεχνάμε τη μη λεκτική επικοινωνία
Η γλώσσα του σώματός μας μιλάει δυνατά – ακόμη και όταν εμείς δεν λέμε λέξεις. Τα παιδιά μας καταλαβαίνουν αν νιώθουμε άβολα, θυμωμένες ή χαρούμενες όταν μας ζητούν να θηλάσουν. Η γρήγορη αναπνοή, οι απότομες κινήσεις, το σφίξιμο στη φωνή – όλα αυτά επικοινωνούν στο παιδί ότι ο θηλασμός δεν μας είναι ευχάριστος πια. Τέτοια μηνύματα μπορεί να του προκαλούν σύγχυση: η μαμά λέει “ναι” στον θηλασμό αλλά το σώμα της λέει “όχι”.
3) Βασιζόμαστε σε απειλές
Όταν η υπομονή μας εξαντλείται, ίσως πέσουμε στην παγίδα των απειλών: “Από αύριο κόβεται ο θηλασμός!” ή “Θα με αρρωστήσεις/ θα με πεθάνεις αν συνεχίσεις έτσι.” Αυτές οι φράσεις, όσο αυθόρμητες κι αν είναι, δημιουργούν φόβο και αβεβαιότητα στο παιδί.
Ένα παιδί που φοβάται είτε θα προσκολληθεί ακόμη περισσότερο είτε θα απαρνηθεί τις ανάγκες του για να μη χάσει τη μητέρα του. Και στις δύο περιπτώσεις, η σχέση μας με το παιδί πληγώνεται.
4) Περιμένουμε το παιδί να “είναι έτοιμο”
Ναι, όλα τα παιδιά κάποια στιγμή θα είναι έτοιμα να αποθηλάσουν, αλλά αν έχουμε ξεκινήσει τον αποθηλασμό από δική μας επιλογή, είμαστε εμείς στο τιμόνι. Ο καθοδηγούμενος αποθηλασμός απαιτεί τη δική μας καθοδήγηση και ηγεσία. Το παιδί μας χρειάζεται να μας δει ως οδηγούς που ξέρουν τι κάνουν και που θα το συνοδεύσουν με ασφάλεια και αγάπη σε αυτή τη μετάβαση. Η μετάθεση της ευθύνης στο παιδί μας δεν βοηθάει ούτε εκείνο, ούτε εμάς.
5) Επικαλούμαστε εξωτερικές αυθεντίες
“Το είπε ο γιατρός,” “πήρα φάρμακο και δε γίνεται,” ή “μεγάλωσες πια,” είναι συχνές φράσεις που χρησιμοποιούν οι γονείς, μεταφέροντας την ευθύνη της απόφασης σε τρίτους, σε κάποιο εξωτερικό κώλυμμα, ή στη φύση. Αυτή η προσέγγιση στερεί από τη σχέση μας την αυθεντικότητα και τη δύναμή της.
Η επικοινωνία μας πρέπει να βασίζεται στη δική μας αλήθεια: “Είμαι εδώ για εσένα, σε αγαπώ, και τώρα χρειάζομαι κι εγώ μια αλλαγή.”
Τι προσφέρει η σωστή επικοινωνία στον αποθηλασμό;
- Για το παιδί: Βοηθά να κατανοήσει τη μετάβαση προς τη ζωή χωρίς θηλασμό και του δίνει πατήματα για να νιώσει ασφάλεια. Του διδάσκει πως ακόμη και όταν παίρνουμε αποφάσεις που δεν αρέσουν σε τρίτους, μπορούμε να το κάνουμε με σεβασμό και αγάπη.
- Για τη μητέρα: Μπορεί να μειώσει τις ενοχές και να ενισχύει την αυτοπεποίθηση της ότι ακολουθεί το σωστό μονοπάτι. Σημαντικό εργαλείο για όλη την παιδική ηλικία και αργότερα.
- Για τη σχέση: Χτίζει εμπιστοσύνη και βοηθάει να βρεθούν οι νέες ισορροπίες που όλοι χρειάζονται.
Η επικοινωνία είναι δυναμική – εξελίσσεται μέρα με τη μέρα και προσαρμόζεται στις ανάγκες του παιδιού. Δεν είναι ένα κόλπο αποθηλασμού αλλά ένα βασικό κομμάτι της σχέσης μας με το παιδί. Τα παιδιά χρειάζονται συνεχή καθοδήγηση, όχι “κηρύγματα”. Λίγα, στοχευμένα λόγια με τρυφερότητα και συνέπεια μπορούν να είναι πιο αποτελεσματικά από μια μεγάλη συζήτηση.
Θέλεις να μάθεις πώς να επικοινωνείς με αυθεντικότητα στον αποθηλασμό;
Στο σεμινάριο “Αποθηλασμός και Θετική Διαπαιδαγώγηση” μαθαίνουμε:
- Πώς να βάζεις όρια με αγάπη και σεβασμό.
- Πώς να επικοινωνείς αποτελεσματικά, λεκτικά και μη λεκτικά.
- Τι κατανοεί το παιδί σου ανά ηλικία και πώς μπορείς να το χρησιμοποιήσεις υπέρ σου
Αυτό το σεμινάριο είναι για εσένα αν:
- Νιώθεις ότι τα εργαλεία αποθηλασμού που βρίσκεις δεν είναι αναπτυξιακά κατάλληλα για το 1-5 ετών παιδί σου.
- Θέλεις να θέσεις όρια στον θηλασμό αλλά το παιδί σου αντιδράει με ξεσπάσματα θυμού και κλάματα.
- Θέλεις πρακτικά εργαλεία που θα κάνουν τη μετάβαση πιο ομαλή.
Κλείσε τη θέση σου σήμερα και ανακάλυψε πώς η επικοινωνία μπορεί να κάνει τον αποθηλασμό μια γέφυρα για μια ακόμη πιο δυνατή σχέση με το παιδί σου.
Αποθηλασμός και Θετική Διαπαιδαγώγηση
Με την Άσπα Κανδύλη (Εκπαιδευτικός ΜΑ, Πιστοπ. Σύμβουλος Ύπνου, Σύμβουλος Γονεϊκότητας). Κατάλληλο για ηλικίες 1-5 ετών. Δεν υποκαθιστά το σεμινάριο Αποθηλάζω με αγάπη.
